Badanie hormonów tarczycy to badanie krwi, dzięki jakiemu można określić stopień tyroksyny (fT4), głównego hormonu produkowanego przez gruczoł tarczowy, i tyreotropiny (TSH) – hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową, który pobudza wydzielanie tyroksyny przez tarczycę. Sprawdź, na czym polega badanie hormonów tarczycy, które są dla niego ilości oraz jak interpretować wyniki analizowania.
Funkcje hormonów tarczycy
Tarczyca jest gruczołem wydzielania wewnętrznego. Schorzenia jego pracy (zbytnie czy za małe wydzielanie hormonów tarczycy) należą do najpopularniejszych chorób endokrynologicznych.
Hormony tarczycy są potrzebne do prawidłowego wzrostu płodu już w łonie mamy, ponieważ odpowiadają za odpowiedni wzrost układu nerwowego oraz układu kostnego. Hormony te odpowiadają także za przemiany energetyczne, utrzymanie odpowiedniej gospodarki wapniowo-fosforanowej, przemiany białek, tłuszczów oraz cukrów, bilans wodny organizmu, zapewniają odpowiednie działanie serca, przewodu pokarmowego.
Badanie stężeń hormonów tarczycy ma kapitalne miejsce w diagnozowaniu chorób tarczycy. Określenie stężenia każdego z nich, a również wzajemnych oddziaływań daje podstawę do zdiagnozowania nadczynności czy niedoczynności tarczycy, a również etiologii tychże schorzeń. Hormony oznaczane w ocenie zaburzeń tarczycy to:
TSH – tyreotropina,
T4 oraz fT4 – tyroksyna oraz wolna tyroksyna,
T3 oraz fT3 – trijodotyronina oraz wolna trijodotyronina.
Jak wskazuje badanie TSH?
Badanie hormonów tarczycy – tyroksyny – to badanie, którego celem jest oznaczenie poziomu tyroksyny we krwi, a co za tym idzie – ocena pracy tarczycy. Większość tyroksyny krążącej we krwi jest połączona ze indywidualnymi białkami, a tylko ok. 1 proc. krąży w formie wolnego hormonu, który wywiera nacisk na działanie organizmu. W klubu z tym podczas analizowania decyduje się zwłaszcza stopień tzw. wolnej tyroksyny – fT4. Tyroksyna, a również trójjodotyronina (T3), to dwa podstawowe hormony wydzielane przez tarczycę. Mechanizm ich realizacji jest nadzorowany przez podwzgórze i przysadkę mózgową. Gdy ilość tychże hormonów w systemie spada poniżej normy, podwzgórze wydziela hormon, który stymuluje tyreotropinę (TSH), by ta pobudziła tarczycę do wykonywania tychże hormonów. Gdy wystarczająca ilość hormonów T3 oraz T4 zostanie uwolniona, aktywność TSH jest hamowana. W stosunku z tym badając stopień tyroksyny, należy oznaczyć również natężenie TSH. Badanie polega na pobraniu krwi (zazwyczaj z żyły łokciowej), a potem na przesłaniu jej do laboratorium.
Wskazania do analizowania hormonów tarczycy
Badanie stężenia tyroksyny zleca zwykle specjalista endokrynolog. Jest niezbędne u osób, u których zauważono sygnały niedoczynności tarczycy (m.in. spowolnienie pracy życiowych, sucha oraz chłodna skóra, zmniejszony apetyt, zaparcia, senność) czy nadczynności tarczycy (m.in. zbytnie pocenie się, zmęczenie, nagła strata wagi, bezsenność). Skierowanie na badanie powinny otrzymać także osoby z tzw. wolem, czyli przerostem gruczołu tarczowego, a i te, u których podejrzewa się dolegliwości przysadki (która wydziela za kilka czy za wiele TSH) i autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (tzw. dolegliwość Hashimoto). Wskazaniem do analizowania może być też kontrola skuteczności leczenia przeciwtarczycowego, leczenia niedoczynności tarczycy i raka tarczycy. Czasami badanie poziomu tyroksyny jest dobre przy diagnozowaniu niepłodności u kobiet.
