W gospodarce rynkowej cala dzialalnosc gospodarcza podporzadkowana jest nakazom wladz apnstwowych. Az do zburzenia muru berlinskiego i upadku komunizmu na przelomie lat 80. i 90. olbrzymia czesc swiatowej populacji zyla w gospodarkach nakazowych. Niestety, ludziom nie zylo sie najlepiej. Braki wszystkich dóbr,od cukru przez ubrania, az po papier toaletowy, byly codziennoscia. Co gorsza, lekarzom czesto brakowalo igiel i leków nizbednych dla pacjentów, a zywnosc równiez nie zawsze byla latwo dostepna. Pradukty i uslugi nie podlegaly alokacji za pomoca systemu cen, w którym to produkcja trafia do tych chetnych i zdolnych za nia zaplacic. Zamiast tego, poniewaz w komunistycznym kraju wszyscy byli ideologicznie równi, panstwo próbowalo dac kazdemu równa ilosc wytwarzanych produktów i uslug. Efektem tych zamierzen nie byla jednak równa dystrybucja, zamiast niej wystepowaly dlugie kolejki, i ci, którzy mieli dosc wytrwalosci, aby dluzej w nich stac, zdobywali wieksza ilosc dóbr. Kolejki byly czesto tak dlugie, iz ludzie musieli nieraz spedzic w nich caly dzien.
